İMÇ’ DEKİ KUZGUN ACAR HEYKELİ VE KÜLTÜR VARLIKLARI İLE YAŞAYABİLME SORUNU,
Seda Yoruker, Genc Magazin, Ekim 2014
Sorular:
1- Kuzgun Acar’ın 1967 yılında İstanbul Manifaturacılar Çarşısı’na yerleştirilen Soyut Komposizyon adlı yapıtı, heykelin zaman içinde çok tahrip görmüş olması nedeniyle 2013 yılında Kültür Bilincini Geliştirme Vakfı tarafından, izinle yerinden çıkarılıp restorasyon amacıyla korumaya alındı. İstanbul’un dış mekânda yer alan en önemli heykellerinden biri olan bu yapıtın konservasyon ve restorasyon çalışmaları yapılacak. Bu çalışmalar sonrasında heykelin tekrar yerine yerleştirilmesi, demir malzemenin tahribatının devam edecek olması ve nihayetinde onarılamaz duruma düşmesi endişesini ortaya çıkarıyor. Bu durum, eserin aslının restorasyon tamamlandığında bir müze koleksiyonuna alınıp, gerçekleştirilecek replikasının mekâna yerleştirilmesi fikrini ortaya çıkarttığı kadar, onun sanatçı tarafından mekâna özgü üretildiğini, dolayısıyla hava koşullarından aynı tahribatı görmesini engelleyecek çeşitli çözümlerle yeniden yerinde sergilenmesinin doğru olacağı fikrini de ortaya çıkartıyor. Siz, oldukça zarar görmüş bu heykelin restorasyon sonrası sergileme çözümü konusunda ne düşünüyorsunuz?
2- Heykel ve özellikle kamusal alandaki heykel, Türkiye’nin öteden beri en açmaz konularından biri. Bir yandan iktidarın sembolü ideolojik heykellerin baskınlığı diğer yandan sayısı az sivil heykellerin yok olmaya yüz tutmuş halleri ve meydanlara, sokaklara hiç layık görülmeyen çağdaş ve güncel sanatçıların sergi mekânları ve depolarda sınırlı kalan heykelleri… Belediyeler başta olmak üzere devletin kamusal alandaki heykellere hatırı sayılır bir bütçe ayırması ve bununla ilgili yapılacak faaliyetlerin sanatçılar, sanat tarihçileri, kent sosyologları gibi ilgili uzmanlıklardan gelen kişilerden oluşan bir heyet tarafından kontrol edilmesi gerekiyor ama bu konuda hiç bir aşama kaydedilemiyor. Sizce kültür varlıklarını koruma ve kentleri bugün sanatla yeniden düşünme konusunda neler yapılmalı?